Jeśli będziecie grzeczni, to przeczytacie poniższy wpis (jak będziecie niegrzeczni, to w sumie też go przeczytacie). Jeśli będzie ładna pogoda, wyjedziecie na wakacje. Gdybyś chciał się napić kawy, to byś ją zrobił. Gdybyście się więcej uczyli włoskiego, to dzisiaj mówilibyście lepiej. Gdybyście…jeśli…znacie te konstrukcje w języku polskim doskonale. Są to zdania warunkowe, które słownik PWN definiuje, jako „zdanie podrzędne pełniące funkcję okolicznika warunku”. Zapraszam na wpis, który jest co prawda na wyższym stopniu zaawansowania, ale nie oznacza to, że nie można poczytać jak tworzyć pewne zdania, które w pewnych momentach mogą nam się przydać. Uwolnij swoje myśli i dowiedz się jak „gdybać” po włosku. Wbrew pozorom to nie jest takie trudne, jak wydaje się na samym początku.

Czym są zdania warunkowe?

a) to konstrukcja określająca, jaki warunek zdania podrzędnego musi zostać spełniony aby zrealizowana została czynność zdania nadrzędnego

b) prawdopodobieństwo spełnienia czynności wyrażone jest przez odpowiedni dobór czasów zdania podrzędnego i nadrzędnego

W języku włoskim wyróżnia się 3 główne typy zdań warunkowych:
typ I – możliwy do spełnienia
typ II – prawdopodobny
typ III – niemożliwy do spełnienia

budowa zdań warunkowych
se + zdanie podrzędne + zdanie nadrzędne

zdania warunkowe składają się zawsze z dwóch części
se + (1) zdanie podrzędne = warunek + (2) zdanie nadrzędne = rezultat

Kolejność zdań składowych jest dowolna: na początku może wystąpić zarówno zdanie podrzędne, jak i nadrzędne:
1. se + zdania podrzędne: wyraża warunek do spełnienia,
2. zdanie nadrzędne: opisuje rezultat spełnienia warunku.

Se (1) ti sbrighi, (2) arriverai in tempo.
Jeżeli pospieszysz się, dojedziesz na czas.

I TYP – WARUNEK REALNY DO SPEŁNIENIA

a) zdania warunkowe I typu odnoszą się do teraźniejszości lub przyszłości
b) przedstawiają realną możliwość spełnienia warunku, zawartego w zdaniu podrzędnym

se + presente indicativo + presente indicativo
Se mangi pochi carboidrati, dimagrisci – Jeśli jesz mało węglowodanów, chudniesz.

se + presente indicativo + futuro
Se facciamo i compiti adesso, avremo tutta la sera libera. – Jeśli zrobimy pracę domową teraz, będziemy mieć cały wieczór wolny..

se + presente indicativo + imperativo
Se sei stanco, va’ a dormire! – Jeśli jesteś zmęczony, idź spać!

se + futuro + futuro
Se sarai bravo, ti farò giocare con me. – Jeśli będziesz grzeczny, pozwolę Ci zagrać ze mną.

II TYP – WARUNEK MOŻLIWY DO SPEŁNIENIA

a) zdania warunkowe II typu odnoszą się do teraźniejszości lub przyszłości,
b) przedstawiają warunek niespełniony w teraźniejszości, ale jeszcze możliwy do spełnienia w przyszłości – znamy to jako gdybanie.

se + congiuntivo imperfetto + condizionale semplice
– Se io lavorassi di meno, sarei meno stanco. – Gdybym mniej pracował, byłbym mniej zmęczony.
– Se lo sapessi, te lo direi. – Gdybym wiedział, to bym Ci to powiedział.

III TYP – WARUNEK NIEMOŻLIWY DO SPEŁNIENIA

a) zdania warunkowe III typu odnoszą się do przeszłości,
b) przedstawiają warunek, który nie został spełniony w przeszłości, a więc jego realizacja nie jest już możliwa do realizacji.

se + congiuntivo trapassato + condizionale composto
– Se avessi studiato di più, saresti stato promosso. – Gdybyś więcej się uczył (w przeszłości), zdałbyś.
– Se avessi mangiato meno, non ti saresti sentita così male ieri. – .Gdybyś zjadła mniej, nie czułabyś się wczoraj tak źle.
– Se me l’avesse detto prima, non sarei venuta. – Gdyby mi to wcześniej powiedział, nie przyszłabym.

W języku potocznym można użyć konstrukcji:

se + imperfetto indicativo + imperfetto indicativo
– Se non lo compravo, avevo ancora molti soldi. – Gdybym tego nie kupił, miałbym nadal dużo pieniędzy.

TYP MIESZANY

Typ mieszany zakłada:
a) warunek niezrealizowany w przeszłości ma swoje konsekwencje w teraźniejszości,
b) warunek odnosi się do teraźniejszości, ale konsekwencje w przeszłości.

ad. a) se + congiuntivo trapassato + condizionale semplice
– Se mi avessero detto la verità, adesso starei molto meglio. – Gdyby mi powiedzieli prawdę, teraz czułabym się o wiele lepiej.
– Se non avessi mangiato tutto il gelato in casa, ora non avrei la nausea. – Gdybym nie zjadł całych lodów w domu, teraz nie miałbym mdłości.

ad. b) se + congiuntivo imperfetto + condizionale composto
– Se fosse un amico, ci avrebbe aiutato ieri. – Gdybym był przyjacielem, pomógłbym nam wczoraj.

Ćwiczenia – zdania warunkowe I typu (poziom B2)
Ćwiczenia – zdania warunkowe I typu (poziom B2)
Ćwiczenia – zdania warunkowe I typu (poziom B2)
Ćwiczenia – zdania warunkowe – dokończ zdanie (poziom B1)